Obyekt, jarayon yoki hodisaning holatini aniqlash, tahlil qilish va baholash jarayoni. Psixologiyada shaxsning psixologik holati, qobiliyatlari va ehtiyojlarini aniqlash uchun qo‘llaniladi.
Psixologik diagnostika
+
Shaxsning ruhiy salomatligi, emotsional holati, qobiliyatlari va shaxsiy xususiyatlarini aniqlashga qaratilgan ilmiy-amaliy faoliyat.
Skrining diagnostika
+
Keng aholi qatlamini tezkor va umumiy tarzda baholash usuli. Muammolarni erta aniqlash va keyingi chuqur tekshiruvlarga yo‘naltirishni ta’minlaydi.
Differensial diagnostika
+
O‘xshash simptom va muammolarni bir-biridan ajratish orqali aniq diagnoz qo‘yish jarayoni. Masalan, disleksiyani boshqa o‘qish qiyinchiliklaridan ajratib ko‘rsatish.
Etiologik diagnostika
+
Psixologik muammolarning kelib chiqish sabablarini aniqlashga qaratilgan tahlil. Oila, maktab yoki ijtimoiy omillarni o‘rganishga asoslanadi.
Proyektiv usullar
+
Shaxsning yashirin hissiyotlari va ichki dunyosini ochib beruvchi usullar. Masalan, Rorshax testi yoki “Uy–daraxt–inson” chizish testi.
Sotsiometriya
+
Guruh ichidagi ijtimoiy aloqalar va munosabatlarni o‘rganish usuli. J. Moreno tomonidan ishlab chiqilgan va sinfdagi ijtimoiy jipslikni baholashda qo‘llaniladi.
Kognitiv rivojlanish
+
Shaxsning bilim olish, fikrlash, xotira va muammolarni hal qilish qobiliyatlarining shakllanish jarayoni. Psixologik diagnostikada kognitiv darajani aniqlash muhim hisoblanadi.
Anketa va savolnomalar
+
Shaxsning fikrlari, munosabatlari va ehtiyojlari haqida keng qamrovli ma’lumot to‘plash uchun qo‘llaniladigan standartlashtirilgan vositalar.
Suhbat (intervyu)
+
Psixolog va shaxs o‘rtasida olib boriladigan muloqot bo‘lib, strukturaviy, yarim strukturaviy yoki erkin shaklda bo‘lishi mumkin. Shaxsning his-tuyg‘ularini va muammolarini aniqlashda qo‘llaniladi.