KPI tizimini joriy qilish — bir martalik mashq emas, balki doimiy ravishda kuzatish va tahlil qilishni talab qiladigan jarayon. Bugungi mashg'ulotda siz KPI ning asosiy turlari va ularni ta'lim muassasalarida qanday qo'llash bilan tanishdingiz. Endi esa, ertangi ish faoliyatingizda KPI tizimidan foydalanishga tayyor bo'lgan bir yoki ikkita birinchi qadamni yozib qo'ying.
Misollar:
- O'qituvchilarning malaka oshirish darajasini aniqlash bo'yicha KPI belgilash.
- Bir oy ichida dars qoldirishni 15% ga kamaytirish uchun ko'rsatkich ishlab chiqish.
- O'quvchilar bilimini har chorakda milliy test natijalari orqali baholash uchun KPI tuzish.
Bu qadamlarni yozish uchun 2 daqiqa vaqt ajrating va eng muhim KPI qadamini belgilang.
QO'SHIMCHA MASHQLAR
1KPI ni tahlil qilish mashqi
Guruhga quyidagi umumiy vazifalar beriladi:
- "O'quvchilarning bilimini oshirish."
- "O'qituvchilarni rivojlantirish."
- "Dars qoldirish holatlarini kamaytirish."
Vazifa:
Har bir guruh ushbu vazifani KPI ko'rsatkichlariga asoslab qayta yozadi va KPI ni qanday o'lchash mumkinligini aniqlaydi.
Natija:
Ishtirokchilar umumiy maqsadlarni aniq va o'lchanadigan ko'rsatkichlarga aylantirishni o'rganadilar.
2"To'g'ri yoki noto'g'ri" mashqi
O'qituvchi bir nechta KPI misollarini aytadi, ishtirokchilar esa ularning to'g'ri yoki noto'g'riligini aniqlaydilar.
Misollar:
"O'qituvchilar malaka oshirishda qatnashsin." —noto'g'ri (o'lchov yo'q)
"Yiliga har bir o'qituvchi kamida 2 ta malaka oshirish kursini tamomlashi." — to'g'ri
Maqsad: KPI ko'rsatkichlarining to'g'ri qo'yilishini mashq qilish.
3KPI piramidasi
Doskaga 4 qatlamli piramida chiziladi, har bir qatlam KPI turlariga bag'ishlanadi:
KPI Piramidasi
Vazifa: Guruhlar har bir qatlam uchun misollar keltiradilar va ularni joylashtiradilar.
Natija: KPI turlari o'rtasidagi bog'liqlikni vizual tarzda tushunish.
4KPI diagnostikasi
Ishtirokchilar hozirgi ish faoliyatlarida foydalanayotgan bir KPI ni yozadilar.
Keyin uni quyidagi savollar bo'yicha tekshiradilar:
Diagnostika savollari:
- KPI aniq va o'lchanadiganmi?
- KPI tashkilotning strategik maqsadlariga mosmi?
- KPI ni bajarish uchun resurslar yetarlimi?
- Natijani muntazam kuzatish mumkinmi?
- KPI uchun muddat belgilanganmi?
Natija: 4 yoki 5 ta "Ha" bo'lsa – KPI to'g'ri qo'yilgan, aks holda qayta ishlash kerak.
5Amaliy loyiha ishlab chiqish
Ishtirokchilar kichik guruhlarga bo'linadi. Har bir guruh quyidagi yo'nalishlardan birini tanlaydi:
- Ta'lim sifati,
- Davomat va intizom,
- O'qituvchilarni rivojlantirish,
- Moliyaviy boshqaruv.
Vazifa: Har bir guruh tanlangan yo'nalish bo'yicha 3 ta KPI ishlab chiqadi va doskada taqdim qiladi.
Maqsad: Guruh bo'lib ishlash orqali real vaziyatlarda KPI tizimini qo'llashni o'rganish.
6KPI zanjiri mashqi
Umumiy va katta maqsad beriladi:
"Maktab reytingini oshirish."
Ishtirokchilar ushbu maqsadni kichikroq, o'lchanadigan KPI ko'rsatkichlariga bo'lib chiqadilar.
Misol zanjiri:
Maktab reytingini oshirish → Bitiruvchilarning oliy ta'limga kirish ko'rsatkichini 20% ga oshirish → Har oyda o'quvchilarning test natijalarini 5% ga yaxshilash → Qo'shimcha dars mashg'ulotlarini 30% ga ko'paytirish.
7Yakuniy refleksiya
Mashg'ulot oxirida har bir ishtirokchi quyidagi savollarga yozma ravishda javob beradi:
Refleksiya savollari:
- Bugun KPI tizimidan nimalarni o'rgandim?
- Ertadan ish faoliyatimda qanday KPI belgilashni boshlayman?
- KPI tizimini joriy qilishda men uchun eng katta qiyinchilik nima bo'lishi mumkin?
Yakuniy xulosa
KPI tizimi:
Aniqlik va shaffoflikni ta'minlaydi,
Natijalarni o'lchashga imkon yaratadi,
Ta'lim sifatini oshirishga yordam beradi,
Strategik qarorlar qabul qilishni osonlashtiradi.